Kayıtlar

20 y.y. Felsefesi

Varoluşçuluk ve Önemli Temsilcileri Varoluşçuluk, bireyin kendi varlığını ve anlamını yaratma sorumluluğunu vurgulayan bir felsefi akımdır. Varoluşçulara göre, insan varlığı, önceden belirlenmiş bir öz veya anlam taşımaz. İnsan, kendi seçimleri ve eylemleriyle anlam yaratır. Bu nedenle, varoluşçuluk, bireysel özgürlük ve sorumluluğu ön plana çıkarır. Önemli Temsilciler: Søren Kierkegaard: Varoluşçuluğun öncülerinden biri olarak kabul edilir. İnanç, kaygı ve bireysellik üzerine yaptığı çalışmalarla tanınır. Friedrich Nietzsche: Güç iradesi, Üstinsan ve Tanrı'nın ölümü gibi kavramlarla varoluşçuluğa önemli katkılar sağlamıştır. Jean-Paul Sartre: Varoluşçuluğun en tanınmış temsilcilerinden biridir. "Varoluş özden önce gelir" sözüyle varoluşçuluğun temel tezini özetler. Simone de Beauvoir: Kadınların varoluşsal durumunu ve cinsiyetçiliği ele alarak varoluşçuluğa yeni bir boyut kazandırmıştır. Postmodernizm: Eleştir

kim var imiş biz İstanbul'da yoğ iken / İstanbul gezi rehberi (1)

Resim
                                                                                                                                                                                      Fotoğraf: CNNTÜRK                                                      Sual eylen bizden evvel gelene. kim var imiş biz buralarda yoğ iken                                                                                                                                             Yunus Emre Kıtalar arası şehirler kaç tane diye düşündünüz mü hiç? İlk akla İstanbul gelir şüphesiz. Belki de sonra Çanakkale… Konuya hakim olanlar da sıralamaya devam ederler: Atyrau (Kazakistan) , Orenburg (Rusya), Süveyş (Mısır). Konuya hakim olun yahut olmayın İstanbul’un içinden boğaz geçen tek şehir olduğu aklımızdan çıkarmamız gerekiyor. Sondan söyleyeceğimi baştan söyleyeyim. Bu şehri tanımak için İstanbul Arkeoloji müzesini gezmeniz lazım. Öyle ki, şehrin şehir değil de sadece balıkçı köylerinden ibaret oldu

Buğdayın unun ekmeğin emeğin hikayesi

Resim
Minibüslerle morarmış sokaklar Buğdayın parayla değişildiği Paranın ekmekle değişildiği Ekmeğin tütünle değişildiği Tütünün acıyla değişildiği Ve artık hiçbir şeyle değişilmediği acının. Cemal Süreya Neredeyse insanlık tarihi kadar eskidir ekmeğin tarihi. Onun üzerine kitaplar yazılmıştır. Sözler söylenmiştir. Şiirler okunmuştur. Duygular ekmek ile dile getirilmiştir. Ekmeği yapan buğday, bereket yerine geçmiştir. “Bugün, en yeni arkeolojik ve arkeobotanik veriler, arkeometrik ölçümler ışığında buğdayın günümüzden yaklaşık 14 bin yıl önce karşımıza çıktığını biliyoruz. Tabii, o zaman buğday vahşi, yabani; bugün tarlalardan hasat ettiğimiz, marketlerden satın aldığımız haline hiç de benzemiyor.” [1] O dönemlerde oraklarla yapılan hasatlar, buğdayın sapından da yararlanmaya sebebiyet vermiş. O saplar, yeri gelmiş evin çatısı olmuş, yeri gelmiş başka buğdayları taşımak için kullanılan sepet. Dolayısıyla buğdayla tanışan insanlık bir yandan da yavaş yavaş yerleşik hayata g

Hayırsızada'da ki o yavru köpek

Resim
Kınalıada, Burgazada, Kaşıkadası, Heybeliada, Büyükada, Sedefadası, Tavşanadası, Yassıada ve Sivriada. İstanbul’a yolu düşenlerin yahut İstanbul’da yaşayanların büyük çoğunluğu bu adaları bilir. Genellikle, İstanbul’un dibinde olup da İstanbul’un o keşmekeşinden kurtulmak isteyenlerin gittiği “huzur dolu” bir yer olarak tanımlanır bu adalar.M.Ö.569'da İmparator 2.Justinianus tarafından bir saray ve manastır yaptırılan adalar aynı zamanda Bizans döneminde Prenslerin “sürgün” edildiği yer olması sebebiyle Prens Adaları olarak da anılır. Çağlar geçti ancak bu sürgün durumu devam etti. Kimi Sait Faik Abasıyanık gibi gönüllü olarak sürgün etti kendini. Kimi kendi topraklarından kovulup buraya geldi Trotsky gibi. Kimi, katliama uğramak ile baş başa kaldı 6-7 Eylül’de olduğu gibi. Kimiyse gözlerine mil çekilerek sürüldü buraya. İnsan, adaların tarihini öğrendikçe bu kadar çok acıyı o küçücük adalar nasıl kaldırıyor şaşıyor. Bu ay, ormanlık alanda dört ayağı da kesilmiş halde

Zafer Algöz ile kitap eleştirisi

Resim
Zafer Algöz’ü sinemadan tanımayan yoktur sanırım. Belki isim olarak çıkartamayanlar varsa, fotoğrafına bakınca hemen tanıyı verir. Oyunculuğu ile fazlaca güldüğüm bir kişi. Onu ilk, Ağır Roman filmi ile tanıdım. O filmde, büyük ustalar ile çalışmasından ötürü kendini çok toy gördüğü zamanlar. Yıl 1997. Ama biz daha geriye gidelim.1980’de Bursa Devlet Tiyatroları Genel Müdürlüğü tarafından açılmış gençlik kurslarına katılıp 1985’de mezun oldu. Aynı şehirde tiyatroya başladı. 1989 yılında İstanbul Devlet tiyatrolarına tayin oldu. İşte tam o zamanlarda filmler diziler bir birini kovalamaya başladı. Tabi o zamanlar yan rollerde oynuyordu ilk. Şimdi de gerçi yine yan rollerde oynuyor ama bu sefer bir farkla gayet “ustaca”.    Kitapçılarda uzun süre liste başında olan ‘haşırt dı bilekbord’ isimli kitabı, Algöz’ün yaşadıklarını yazdığı bir  kitap. İtiraf etmek gerekirse başlangıçta bu kitap çok popüler gözükmüştü gözüme. O yüzden okumamaya gayret ettim. Ama birden yurt dışında yaşayan

Ne güzel şey hatırlamak seni

Resim
Çizgi filmleri çocukluğumdan beri izleyen birisi olarak, insanın hayal gücünü oldukça geliştirdiğini biliyorum. Hatta bunun yanında reklam izleyen çocukların da hayal gücünün gelişkin olduğuna dair kanıtlar mevcut. Bu durum hakkında kesin konuşabiliriz. Çünkü, bir çok ülkede yapılan araştırmalar yahut anket sonuçları bu konuda hem fikir. Bunun yanında elbette ki çizgi filmler, izleyicisine bir şeyler anlatmaya çalışıyor. Katılırsın ama katılmazsın fark etmez. Bu noktada oyuncakların durumuna çok benzerlik gösterir çizgi filmler. Hitler, iktidara gelmeden hemen önce Alman çocuklarına bir çok propaganda amaçlı oyuncak dağıtmıştı. Hatta bu oyuncakların kopyalarını İstanbul Oyuncak Müzesi’nde görebilirsiniz.  Oyuncaklarla Hitler, resmi geçit töreninde törenden bir kesit daha...  Hitler'in oyuncaklar ile Berlin'de kitapları yakma anı   Yahut, anarşist düşünceye sahip olduğu bilinen Belçikalı karikatürist Pierre Culliford’un yarattığı şirinler çizgi dizisi de

Sulukule, o zamanın olayı şimdinin günceli

Resim
Az önce, 3 Haziran 2012 yılında yapmış olduğum bir röportaj ile karşılaştım. Şimdi bakıyorum da bu röportaj sanki sadece Romanları değil de Anadolu'nun güzel halklarının da "en azından şimdi ki" duygularını yansıtıyormuş. O açıdan güncel gibi hissettirdi bana kendini. Baştan uyarayım biraz uzun olan bu röportajı okurken biraz da olsun hüzünlenerek okuyabilirsiniz.  Not: O zaman yapılan tüm anlatım bozuklukları ve noktalama hatalarını olduğu gibi korunarak yayınladım.  ************************************************************************ Azınlık denilince ilk akla gelenlerden bir tanesidir Romanlar. Hatta bu durumu ülkenin zenginlikleri arasında gösterir devlet. Ancak aynı devlet ayrımcılık yapmaya başlayınca akılda soru işaretleri bırakır, “samimiyet” konusunda. Bu durum öyle bir durumdur ki, bir taraftan Romanları evlerinden eder öbür taraftan da bu durumu meşrulaştırmak için çeşitli yalanlar uydurur. Bu “gerçeğe” örnek çoktur. Mesela bunlardan bir t

umutsuz yaşanmıyor!

Resim
1980 öncesi başka ülkelerde olduğu gibi Türkiye’de de ciddi bir şekilde işçi sınıfında hareketlenmeler olduğunu hemen hemen herkes bilir. Ayrıca, 1984'e kadar da hiç bir grev olmadığı biliniyor. Bu durumun sinema tarihine de elbette yansımaları olmuştu. Bunlardan ilk akla gelenleri darbe döneminde yasaklanan: Yönetmenliğini Yavuz Özkan’ın yaptığı maden (1978) ve demir yol(1979) filmlerinin yanında birde Muzaffer Hiçdurmaz’ın yönetmenliğini yaptığı Çark (1987) filmleri hiç şüphesiz. Üçünde de Yılmaz Güney’in öğrencisi sayılabilecek Tarık Akan’ın oynaması şüphesiz tesadüf değil. Film noktasında gayet disiplinli olan Güney gibi disiplinliydi Akan’da. Tarık Akan, bir filme başlamadan en az bir ay önceden filmin çekileceği bölgeye gider orada ki insanların atmosferini koklar, onlar gibi düşünür, onlar gibi yer, onlar gibi içer ve onlar gibi giyinmeye çalışırdı.Yine en son gittiği, yakın zamanımızın filmi olan “deli deli olma” filminin çekimleri başlamadan önce de Kars’da öyle yapmıştı.