Fraktal: Para Adam /
Fractal: Money Man
Tür: Kurmaca- Süre: 20 dakika – Yapım Yılı 2022 – Türkiye
İşçi Filmleri Festivali kapsamında
karşılaştım "Para Adam" ile. Kendisi kısa bir film. İnsanın parayla
olan ilişkisini plaza çalışanları üzerinden anlatmayı tercih etmiş. Bunu
yaparken metaforlardan çok gerçekçi bir imge kullanmış; “Para”.
Kariyerist olmayı
tercih eden kişinin başına gelen mide bulandırıcı, kışkırtıcı, hırslı durumu
gözler önüne serilir. Yetmez, işçilerin kendi aralarındaki rekabetin sertliği
sos olur.
Avangart, sürrealist,
fantastik öğelerle keskinleştirilmiş, eleştirel gerçekçi, anti-kapitalist,
ironik ve sert bir film gibi gözükebilir çoğu kişiye. Ancak ne kadar öyledir?
Bu sorunun cevabını yine aynı festivalin
başka gösterimleriyle açıklamak en iyisi.
Bunlardan ilki…
Rien à Foutre / Yapacak Bir Şey Yok /
Zero Fucks Given
Tür: Kurmaca- Süre: 1 saat 50 dakika Yapım yılı: 2020 – Belçika, Fransa
Ucuz biletleriyle
ünlü bir havayolu şirketinde uçuş görevlisi olan Cassandra, ailesiyle birlikte
yaşamak istemediği için bir kaçış olarak fazla mesai yapmaya hep gönüllüdür ve
işini en verimli şekilde yerine getirir. Ancak buna rağmen şirket onu işten
atar. Aldığı yüksek maaşlar sebebiyle aristokrat işçilerin arasında yer alan
Cassandra, gün geçtikçe yozlaşmaya ve yabancılaşmaya başlar. Bu yabancılaşma
hali iş koşullarının değişmesi için greve giden işçileri umursamamasıyla daha
net ortaya çıkar.
İşten kovulduğunda,
uzun zamandır kaçtığı şeyle yüzleşen kahramanımız, hedeflediği iş için
görüşmeye çağrıldığında özgürleştiğini fark eder ve artık kamerayı dışarıdan
değil içeriden görmeye başlarız.
The Other Half / Öteki Yarı
Tür: Belgesel – Süre: 72 Dakika- Yapım Yılı: 2021 - Yunanistan
Bir foto muhabiri 15
yıl boyunca Avrupa sınırlarının karanlık geçitlerinde göçmen yolculuklarına
tanıklık eder. Kamerası ulaşılmaz yerlere girer, insan sınırlarını zorlayan
insanların hikayelerini belgeleyerek “Diğer Yarının” nasıl yaşadığını ortaya
çıkarır.
Kamera, ölen insanlarının katilinin kim olduğunu sert bir
şekilde sorgular.
Yaramaz Çocuklar /
Les Enfants Terribles
Tür: Belgesel – Süre: 89 Dakika – Yapım Yılı 2021 – Türkiye,
Fransa, Almanya
Zeynep, üniversite
eğitimine devam edebilmek için açık liseye kaydolur ve bir fabrikada çalışmaya
başlar. Ağabeyi Mahmut ise görücü usulü evlendiği eşinden ayrılmaya karar
verir. İki kardeşin bu değişimi, hem muhafazakar ailelerinde hem de köylerinde
huzursuzluğa neden olur.
Film, oldukça gerçekçidir. Yaşananların hiç birisi kurgu
değildir. Muhafazakar olmalarının yanında çekimin Hatay’da yapılması,
alışılmışın dışındaki mezheplerin güç otoritelerini, güç değişince de nasıl
hiçbir şeyin değişmediğini açıkça gözler önüne serer..
Başlangıçtan Sona
Bütün Filmlerin Bağlamı
“Para Adam” ile
çıktığımız yolda, paranın nasıl da toplumu şekillendirdiğini, bireyin
düşüncesinin önüne geçip imge halinin kutsallaştığına şahit oluyoruz. Bu
kutsallık hali öyle bir noktaya gelir ki iktidarı elinde tutan kişinin mide
bulandırıcı halden bile zevk almaya başladığına tanık oluruz.
Öte taraftan “Yapacak
Bir Şey Yok”da bu kutsaliyet hali işçileri öyle bir yozlaştırmakta ki sadece
onunla yaşayacağını zannederken az önceki kusma hali artık zehirleme ve bilinç
kaybına kadar ilerletir.
Söz konusu
bilinçsizlik haliyse kendi sınıfına yabancılaşıp asıl kurtuluşu görememesine
gebe bırakır.
Bu sonucun daha derin
bir hali olan kapitalizmin en üst aşamasındaki emperyalizmin oluşturduğu
savaştan kaçan insanlarsa öznenin çizdiği sınırları geçerken ya boğulurlar
yahut da vurulurlar. Vuran yahut ölmesine göz yumanlar bu durumdan büyük zevk
alırlar.
Son olarak Yaramaz
Çocuklar’da az önceki özne olan kapitalizmin ana çekirdeğini oluşturan ve
gericiliği her şekilde besleyen aile kavramıyla (saf sevginin buradan
beklenemeyeceği özel mülkiyet sonrası oluşturulan bu kavramdan bellidir) gücü
taçlanır.
Aile devam ettikçe
kapitalizm devam eder, kapitalizm devam ettikçe aile.
Kimin daha güçlü
olduğu belli değildir. Artık ikisi düşman değil bütündür.
Para Adam’ın son
sahnelerinden birinde bozuk para kusan patron belki de bunun en büyük
göstergesiyken aynı zamanda da kurtuluşa en yakın film Yapacak Bir Şey Yok
filmi olabilir. Ancak o bile kariyerizme çözümü kariyerist davranmakta bulur.
Çözüm bunların hiç
biri değildir. Bu filmlerin tamamı çözüm değil sorunu teşhir etmiştir.
Yorumlar
Yorum Gönder